– Đoản mạch là 1 loại hiện tượng sự cố do lỗi hỏng hóc hoặc lỗi sử dụng dẫn tới các dây dẫn mạch điện tiếp xúc với nhau trong trạng thái cực ít điện trở hoặc điện trở hoàn toàn không có.
– Trong trường hợp này, người ta gọi dòng điện lớn bất thường chạy qua là dòng điện đoản mạch. Có nghĩa là, trong sơ đồ 2, thông thường thì dòng điện truyền trong động cơ điện qua cuộn dây động cơ cũng như dây điện từ 1 điểm của cuộn dây thứ 2 trong máy biến áp quay trở lại đầu bên kia của cuộn dây thứ 2 trong máy biến áp đó.
– Dòng điện này là I = V/R ampe. Tuy nhiên trong trường hợp phần lớp bọc dây điện bị hỏng, điểm a và b đoản mạch thì do điện trở của mạch điện hầu hết là O nên dòng điện đoản mạch I có lúc cực lớn từ hàng ngàn Ampe thành hàng vạn Ampe tùy vào trường hợp
2．Tai nạn do đoản mạch và đối sách
– Nhìn chung, vì dây điện được sử dụng với dung lượng phù hợp với độ lớn của tải nên tùy vào đoản mạch, nếu dòng điện lớn như vậy truyền qua sẽ gây cháy lớp bọc cách điện, hàn cắt dây điện do phát nhiệt, hoặc gây tai nạn, sự cố như nổ cầu dao điện. Mặt khác, nếu hồ quang lớn(tia lửa điện) xảy ra cùng với đoản mạch sẽ gây ra bỏng, tai nạn điện giật.
– Hiện tượng đoản mạch như thế này cũng gây ra bởi những chỗ vỏ bọc cách điện của dây cách điện và cáp cách điện dẻo bị lão hóa hoặc bị hỏng, cũng có khi xảy ra đoản mạch giữa 2 đầu dây do dùng nhầm đầu tuốc to vít trong khi thay đổi cầu chì của bộ đóng ngắt. Ngoài ra, ở động cơ điện vận hành ở trạng thái thiếu pha (trong dây có 3 sợi thì lệch ra mất một sợi) và quá tải, dòng điện quá tải ở cuộn dây đi qua cũng là nguyên nhân phát sinh sự cố cháy và đoản mạch.
– Do vậy, thông thường cần theo dõi trạng thái cách điện của phần đi dây, công tắc, dụng cụ kết nối… thiết bị động cơ điện phải vận hành trong trạng thái bình thường. Mặt khác, điều quan trọng là không để xảy ra sự cố đoản mạch nhưng nếu chẳng may xảy ra đoản mạch và hiện tượng bất thường khác thì cần ngắt dòng điện quá tải ngay lập tức. Để làm được điều đó thì cần lắp sẵn cầu dao điện và đoản mạch có dung lượng ngắt phù hợp với vị trí đi dây cần thiết và thiết bị điện sẵn có.
